Pagina 1 van 1

Draad

Geplaatst: 15 jan 2022, 11:12
door Bas
Ik heb het een en ander in bestelling. Ik ga rijden met dinamo en itrain. Nu heb ik hier nog een lading draad liggen thuis.

Nu had ik al ergens gelezen/gehoord dat vanaf de meanwell voeding naar het verdeelblok 1,5mm. Maar verder is het mij nog niet helemaal duidelijk. Welke draad dikte voor de servo’s en de blokken? Is 0,2 voldoende of is 0,5 aan te raden?

Ik wil ff kijken wat ik nog kan gebruiken van wat ik hier al heb liggen en wat ik eventueel moet aanschaffen. Dus ik ben benieuwd welke dikte van draad jullie gebruiken voor de diverse toepassingen?


Verzonden vanaf mijn iPhone met Tapatalk

Re: Draad

Geplaatst: 15 jan 2022, 12:41
door Erik-B
Meestal vind je in alle electronica winkels en treinmodelbouw winkels verschillende keuren draad van 0.14 mm^
voor wissel ed. perfect bruikbaar.
0,2 mm^ is niet meer een gangbare handelsmaat. heb je ze nog, gerust gebruiken, niets mis mee.
Je ringleiding kan je leggen in 0.75 mm^. Is je baan zeer lang of groot de ringleiding in 1.5 mm^

Re: Draad

Geplaatst: 15 jan 2022, 17:29
door Marksintpancras
Beste Bas,

Ik rij ook met Dinamo icm iTrain.

De bekabeling die ik hanteer is een ster vorming.

De Meanwell tbv TM44 gebruik ik een 2,5mm2 kabel naar de aftappunten, dan gebruik ik 1,5 mm2 als ik naar 2 of 3 TM44 ga; of
0,75mm2 voor een enkele TM44. 0,2 mm2 gebruik ik van TM44 naar de rails.

De meanwell voor de OC32 tbv servo's gebruik ik ook 2,5mm2 voor naar de aftappunten. En daarna 1,5mm2 naar de OC32. Daarna gewoon UTP kabel naar de servo printje van Dinamo en 0,2 mm naar de relaistjes.

Die andere OC32tjes voor seintjes en de rest verlichting is de voeding van 1,5mm naar de aftappunten en dan dan 0,75mm naar de OC32.

0,2 mm2 gebruik ik echt om van rails naar TM44, van OC32 naar de seinen en van OC32 naar relais etc.


Even een puntje voor diegene, die zeggen dat zijn dikke kabels. De treinbaan die is van hout, en een kostbare aangelegenheid. Een kabel die warm wordt doordat ik een te dunne kabel heb gebruik 4 geleden omdat er door de soundsloks en binnenverlichting meer vermogen gaat door de kabeltjes en het begint te roken en te branden dan ben je te laat om het kabeltje te vervangen.

Re: Draad

Geplaatst: 15 jan 2022, 19:25
door joopspoort
Kijk ook eens op "NProject.org" onder: "Draaddikte en kabeldikte voor de modelbaan"

Re: Draad

Geplaatst: 16 jan 2022, 12:28
door Bas
Bedankt heb het stuk doorgelezen.


Verzonden vanaf mijn iPhone met Tapatalk

Re: Draad

Geplaatst: 30 jan 2022, 20:42
door Bas
Ik ben dit tegen gekomen:

Velleman, MONTAGEDRAAD - ø 1.4 mm - 0.2 mm² - MEERADERIG - BLAUW
Specificaties:
- meeraderig
- kleur: blauw
- lengte: 100 m (op rol)
- binnendiameter: 7 x 0.193 mm (0.2 mm²)
- max. spanning: 30V
- buiten Ø: 1.4mm
- max. stroom: 4.3A
- PVC isolatie
- vertinde koperdraad
- AWG24

En dan voor vanaf de TM44's naar de rails? En vanaf de OC naar de relais?
Twijfel een beetje omdat er staat vertinde koperdraad.
Qua specs, voltage en A is het prima lijkt mij.

Re: Draad

Geplaatst: 31 jan 2022, 13:56
door DTS
Hier vind je alle draaddiktes die wij gebruiken voor het automatiseren van modelbanen: https://www.dtswebshop.nl/nl/installati ... atiedraad/
0,14 is alleen leuk voor huisjes en korte stukjes van 50 cm tot 1 meter. Daarboven echt 0,2 gebruiken

Installatiematerialen vind je hier: https://www.dtswebshop.nl/nl/installatiemateriaal/

Groetjes

Re: Draad

Geplaatst: 26 feb 2023, 22:48
door rthuinte

Marksintpancras schreef:Beste Bas,

Ik rij ook met Dinamo icm iTrain.

De bekabeling die ik hanteer is een ster vorming.

De Meanwell tbv TM44 gebruik ik een 2,5mm2 kabel naar de aftappunten, dan gebruik ik 1,5 mm2 als ik naar 2 of 3 TM44 ga; of
0,75mm2 voor een enkele TM44. 0,2 mm2 gebruik ik van TM44 naar de rails.

De meanwell voor de OC32 tbv servo's gebruik ik ook 2,5mm2 voor naar de aftappunten. En daarna 1,5mm2 naar de OC32. Daarna gewoon UTP kabel naar de servo printje van Dinamo en 0,2 mm naar de relaistjes.

Die andere OC32tjes voor seintjes en de rest verlichting is de voeding van 1,5mm naar de aftappunten en dan dan 0,75mm naar de OC32.

0,2 mm2 gebruik ik echt om van rails naar TM44, van OC32 naar de seinen en van OC32 naar relais etc.


Even een puntje voor diegene, die zeggen dat zijn dikke kabels. De treinbaan die is van hout, en een kostbare aangelegenheid. Een kabel die warm wordt doordat ik een te dunne kabel heb gebruik 4 geleden omdat er door de soundsloks en binnenverlichting meer vermogen gaat door de kabeltjes en het begint te roken en te branden dan ben je te laat om het kabeltje te vervangen.
Ik hanteer een vergelijkbare methode qua bedrading. Ik heb nu 2 TM44 en een OC32 (met straks 4 servo printen en 4 relais printen) achter en aftappunt zitten. Het leek mij logisch / veilig het aftappunt af te zekeren. Dit heb ik nu gedaan op 6 ampère met name gericht op de 8 blokken die ik tot moon beschikking heb vanuit de TM44.

Nu was ik nieuwsgierig...
1. Zekeren jullie deze aftappunten ook af en waarop baseren jullie de zekeringen?
2. Zeker je de individuele modules dan ook nog af of juist alleen de individuele modules?
3. Zeker je de randapparatuur bijvoorbeeld de HPP4 dan ook nog af?

In de handleiding staan de draaddoorsnede wel goed beschreven, maar ik mis hier een beetje de kortsluit / overlast beveiliging of heb ik hier dan toch overheen gelezen??


Verstuurd vanaf mijn INE-LX1 met Tapatalk


Re: Draad

Geplaatst: 26 feb 2023, 22:59
door denobis
Beste Bas
Ik rijd ook met dinamo en ik heb alle modules in een centrale kast zitten.
Vanaf de tm 44 ga ik met o,75mm naar de rails.
De langste lengte die er aan hangt is 6,5 meter.
Ik rijd er nu een aantal maanden mee een het werkt perfect.
Geen spooktreinen, treinen worden goed gedetecteerd , snelheden zijn perfect.
Iedereen verklaarde mij op een ander forum voor gek dat ik een centrale kast gebruikt en met zulke lengtes draad werkte.
De voeding van de tm 44 en oc 32 heb ik beschermd met ieder een eigen zelf herstellende zekering.
Ik gebruik 1 centrale voeding van 16 v 10 amp.

Re: Draad

Geplaatst: 27 feb 2023, 06:26
door c-rails
Van dergelijke berichten wordt ik altijd blij. Er zijn zoveel 'broodje aap'-verhalen over draaddiktes/-lengtes en wat je vooral niet moet doen. En als je vraagt om een onderbouwing, dan wordt het stil.
Bij mij op het werkt liggen ymvk-kabels gebroederlijk in dezelfde metalen goten met de datakabels, welke van het type cat 5 zijn. Nergens storing.
Interferentie wordt volgens mij dan ook zwaar overschat.

Re: Draad

Geplaatst: 27 feb 2023, 08:57
door denobis
Bi mij liggen de draden gewoon in 3/4 Electra pijp en bij de kast alles opgebonden,
Juist apart liggende draden werken als antenne.
Het verlies in de draden is niet meetbaar.
Ik heb het geprobeerd te meten met multimeter en scope.
Met de scope en functie generator gemeten met 20hz , 1000hz , 10000hz en 1v, 5v (zowel blok golf als sinus).
0,14 mm had op 10m (2x 1+ en 1-) draad 0,5 mv verlies , 0,5 mm kon ik al niet meer meten.
Dus al die verhalen van verlies en interferentie vind ik veel te ver gezocht.
Goede verbindingen zijn wel noodzakelijk (ik gebruik ader eindhulzen of vertin de uiteinden).
En uiteraard een goede voeding.

Re: Draad

Geplaatst: 27 feb 2023, 20:38
door DTS
denobis schreef:Bi mij liggen de draden gewoon in 3/4 Electra pijp en bij de kast alles opgebonden,
Juist apart liggende draden werken als antenne.
Het verlies in de draden is niet meetbaar.
Ik heb het geprobeerd te meten met multimeter en scope.
Met de scope en functie generator gemeten met 20hz , 1000hz , 10000hz en 1v, 5v (zowel blok golf als sinus).
0,14 mm had op 10m (2x 1+ en 1-) draad 0,5 mv verlies , 0,5 mm kon ik al niet meer meten.
Dus al die verhalen van verlies en interferentie vind ik veel te ver gezocht.
Goede verbindingen zijn wel noodzakelijk (ik gebruik ader eindhulzen of vertin de uiteinden).
En uiteraard een goede voeding.
Je vergeet wel factor vermogen. Je verliezen nemen toe bij belasting. 0,14 is echt te dun om te gebruiken langer dan 1 meter bij vermogens meer dan 250 mA.

Verder met je verhaal eens. Capaciteiten werking treed pas als 2 geleiders op dezelfde afstand van elkaar lopen. En er een afstand is tussen de beide geleiders van meer dan 2 cm.

Re: Draad

Geplaatst: 27 feb 2023, 20:42
door DTS
c-rails schreef:Van dergelijke berichten wordt ik altijd blij. Er zijn zoveel 'broodje aap'-verhalen over draaddiktes/-lengtes en wat je vooral niet moet doen. En als je vraagt om een onderbouwing, dan wordt het stil.
Bij mij op het werkt liggen ymvk-kabels gebroederlijk in dezelfde metalen goten met de datakabels, welke van het type cat 5 zijn. Nergens storing.
Interferentie wordt volgens mij dan ook zwaar overschat.
Gedeeltelijk mee eens. Ik houd alleen servosturing en data communicatie apart. Een klein stukje kan best maar hele meters geven wel problemen.

Melders, voeding en vermogen liggen hier gewoon in 1 gootje.

Op het werk, keur ik installaties gewoon af als de data en sterkstroom niet gescheiden liggen in een kabelgoot. Naast de praktische werking, is er ook nog zoiets als orde, netheid en regelgeving.

En vergeet niet dat installaties tegenwoordig Hoogfrequent zijn in tegenstelling tot vroeger. Tot 2010 waren inductieve en capacitieve belastingen nog gewoon normaal. En niet elke installateur had die balans goed voor elkaar.

Dat merkte je echt wel in de communicatie. Waarin overigens de lengte van de kabel ook meespeelt. En andere factoren die aan de grondslag liggen van een kabelberekening

Re: Draad

Geplaatst: 27 feb 2023, 21:20
door denobis
Martin ik heb het inmiddels ook gemeten met een afname van 1 amp.
0,14 mm op 10m 600mv verlies.
0,5 mm 0p 10 m 150 mv verlies.
0,75 mm op 10m 20mv verlies.
Gemeten met 50 hz (gewoon een trafo ) en 15 volt.

Re: Draad

Geplaatst: 27 feb 2023, 23:10
door DTS
Netjes,

1A is een redelijke referendable waarde. Al zou je om het echt goed te doen moeten meten met 3A, hetgeen de gemiddelde centrale kan leveren.

En voor spoelen eens met een piekbelasting van 9A, zonder gein er zijn spoelen die dat trekken.

En meet ook dan ook direct de kortsluitstromen voordat de ader het begeeft. Dat is vaak de grote boosdoener van brand en het niet detecteren van kortsluiting door een centrale.

Eigenlijk zou je de geleidingsweerstand en temperatuurcoefficient mee moeten nemen in dit verhaal.

Maar dat gaat echt wel te ver en te diep hoor. Ik houd als vuistregel een max aan van 200 mA verlies over de gehele baan. Daarboven is de kans op vreemde storingen en falende techniek zeer aannemelijk geworden.

Re: Draad

Geplaatst: 27 feb 2023, 23:11
door DTS
Overigens kan het verlies in voltage ook veroorzaakt worden door raillassen en slechte solderingen. Het zogenaamde overgangsweerstand problematiek

Re: Draad

Geplaatst: 27 feb 2023, 23:22
door rthuinte

DTS schreef: En meet ook dan ook direct de kortsluitstromen voordat de ader het begeeft. Dat is vaak de grote boosdoener van brand en het niet detecteren van kortsluiting door een centrale.
Zelf hanteer ik ook draaddoorsnedes die die dik genoeg zijn om weinig spanningsverlies te hebben, maar ook om ervoor te zorgen dat ze de stroomsterkte aankunnen, aangezien ik weinig behoefte aan brand heb. Vandaar ben ik nog steeds nieuwsgierig of ik naast de 'dikke' (1.5 zou de 6 Ampere groepsafzekering well moeten kunnen verdragen) bedrading de individuele modules als een TM44 en OC32 ook nog middels een zekering moet beveiligen of hebben de modules zelf al een ingebouwde (resettable) zekering (een HPP4 heeft on ieder geval geen zekering, maar aan de andere kant kan, in het ergste geval, alleen mijn spoel hier doorbranden) ?

Verstuurd vanaf mijn INE-LX1 met Tapatalk


Re: Draad

Geplaatst: 28 feb 2023, 09:57
door denobis
Er zijn hele formules voor heb ze in het grijze grijze verleden op school moeten leren.
Als ik me na 48 jaar nog kan herinneren is er 1 van l x RO x d kwadraat.
Maar dan de hamvraag wat kan meer warmte afvoeren en heeft minder weerstand?
Massive draad of getwiste draad met meer kernen?
En wat afzekeren betreft ik heb alle dinamo modules afgezekerd in de voeding met ieder een zelfherstellende zekering van 3 amp.
Als je op de foto van de grondplaat met dinamo mudules kijkt zie je kleine bruine soort vlaggetjes in de voedingen van de modules.
Dit zijn de zelfherstellende zekeringen.
Aan de uitgaande kant van de modules afzekeren lijkt mij 1 overbodig en 2 nogal storings gevoelig immers de modules zijn in zekere maten kortsluitvast.
En mocht je meer dan 3 amp af nemen dan schakelt de zelfherstellende zekering de boel af.
Wat ik zeker vind is dat 0,14 mm draad veel te dun is voor onze hobby , ook voor korte draden.

Re: Draad

Geplaatst: 28 feb 2023, 18:25
door DTS
Is dat niet een beetje jez eigen kunnen niet vertrouwen dus doe ik iets wat geen nut heeft?

Het afzekeren van de modules heeft enkel nut met FF zekeringen (super snel). Bij elke andere zekeringen is de aanspreektijd te lang, de electronica zal gewoon defect geraken nog voor de zekeringen is aangesproken.

Ik heb het nog nooit gedaan. Hoe groot is de kans dat er aan de ingang van een decoder of module een kortsluiting word gemaakt. Het enigste wat kan gebeuren is kortsluiting op de print, omdat je er iets van metaal op laat vallen. Maar dan gaat die sowieso gewoon defect, daar helpt de zekering niet veel aan.

1x goed aansluiten en dan gebeurd er niets meer mee. Als dat wel zo is moet je mijn inziens wat veranderen aan de opstelling.

Re: Draad

Geplaatst: 28 feb 2023, 18:45
door denobis
Klopt Martin maar het risico dat de draden gaan fikken is dan een stuk minder.
En toch ook weer niet.
Hier een praktijk geval:
Ik was zo idioot om een schaar op de rail te laten liggen en zette toen de spanning er op.
De zelfherstellende zekering deed zijn werk.
Na het verwijderen ven de schaar kwam er gewoon weer spanning op de rail en de tm 44 was nog heel.

Re: Draad

Geplaatst: 28 feb 2023, 19:13
door DTS
Een schaar op de rails is op geen enkele manier schadelijk voor de TM44. Leg maar eens een muntje op de rails, zo zoeken we bezetmelders op ;)


Re: Draad

Geplaatst: 28 feb 2023, 19:30
door denobis
En toch deed de zelfherstellende zekering zijn werk spanning was van de tm af.
Maar goed ik denk dat we veel te ver van de vraag van Bas afwijken.

Re: Draad

Geplaatst: 28 feb 2023, 23:26
door DTS
Zou je denken

Re: Draad

Geplaatst: 03 mar 2023, 15:29
door GND
denobis schreef: 27 feb 2023, 08:57 Bi mij liggen de draden gewoon in 3/4 Electra pijp en bij de kast alles opgebonden,
Juist apart liggende draden werken als antenne.
Het verlies in de draden is niet meetbaar.
Ik heb het geprobeerd te meten met multimeter en scope.
Met de scope en functie generator gemeten met 20hz , 1000hz , 10000hz en 1v, 5v (zowel blok golf als sinus).
0,14 mm had op 10m (2x 1+ en 1-) draad 0,5 mv verlies , 0,5 mm kon ik al niet meer meten.
Dus al die verhalen van verlies en interferentie vind ik veel te ver gezocht.
Goede verbindingen zijn wel noodzakelijk (ik gebruik ader eindhulzen of vertin de uiteinden).
En uiteraard een goede voeding.
Goed verhaal Denobis.

Ik weifelde of ik zou reageren, want ik kan nog wel eens direct overkomen. :oops: Wat niet de bedoeling is.

In praktijk heb je weinig overspraak indien draden onder een hoek van 90 graden liggen.
Maar ja, bij onze hobby liggen ze vaker langs elkaar dan haaks op elkaar.
Je noemt het bij elkaar liggen van de draden. Dat gebeurd ook bij de netwerkkabels.
Bij de UTP (Unshielded Twisted Pair) netwerkkabels heb je per kabel twee of vier signaal sets van twee draadjes elk (noem het maar even plus en min, klopt niet helemaal, maar ik wil het niet TE lastig maken voor de lezers.). Als er een verstoor piek in de plus komt , zal er eenzelfde verstoor piek in de min komen. door de manier van signaaltransport zal de verstoor piek in de min en de plus draad elkaar opheffen.
Tot zover overspraak in één kabel.

Eén dingetje die je noemt, daar wil ik toch even op reageren volgens het principe "Als je je kennis wilt vermenigvuldigen, moet je het eerst delen."
Misschien ben ik old school, maar op de MTS (Zo, dat is lang geleden....) werd het ons verboden om draadeindes te vertinnen.
Er werd mij toen geleerd dat tin onder druk, van bijvoorbeeld de schroef van een kroonsteentje, kan gaan vervormen en dat deze vervorming niet stopt als je klaar met met het aandraaien van de schroef.
Uiteindelijk is het goede contact niet meer zo goed als de bedoeling is en kun je overgangsweerstanden krijgen.

Er zijn meer materialen die gek vervorm gedrag vertonen onder druk.
Zoek maar eens op zinc whiskers en op tin whiskers. Die dingen groeien namelijk.
Een goed Nederlands woord is snorharen of metaalharen.
Op de Nederlandse Wikipedia is er een artikel aan besteed, https://nl.wikipedia.org/wiki/Metaalhaartjes

Voor de liefhebbers, ook de NASA heeft er de nodige artikelen aan besteed op https://nepp.nasa.gov/whisker/reference ... reness.pdf en ophttps://nepp.nasa.gov/WHISKER/background/index.htm

Indien die whiskers af breken, worden ze, zodra ze in een luchtstroom terecht komen, meegevoerd.
Per Meneer Murphy komen ze het liefst terecht in de netvoedingen.
En als die whiskers zich bij elkaar verzamelen in een voeding, dan gaat die voeding kapot.
Het eerste wat ik doe bij een klant met een hoog verbruik van voedingen, is zoeken of er whiskers aanwezig zijn.
Ze komen niet meer zo veel voor als vroeger, maar ze zijn er nog wel.

Zover mijn mening over vertinnen van draadeindes, waar ik weer veel te uitvoerig over in ga...
Toch weer een stukje uit de oude doos en die ouwe verteld.

Met vriendelijke groet,
Willem (a.k.a. GND)

Re: Draad

Geplaatst: 03 mar 2023, 16:02
door DTS
Klopt, draadeindjes vertinnen voor in schroefkelken of schroefterminals is verboden. Door de tin maak je dat het koper sneller breekt, iets wat flexibel is stijf maken verslechterd de sterkte.

De electronica die we tegenwoordig kopen hebben schroefkelken. Dit noemen we aderbescherming, even heel simpel. In de installatiietechniek kost vertinnen en het aanbrengen van adereindhulzen veel tijd. En tijd kost geld!
De fabrikanten zoals phoenix, de marktleider, onderscheiden zich juist door bedrijven een hoger rendement te bieden in de montagetijden. Zonder dat de kwaliteit van de verbinding verslechterd.

Daarom: Adereindhulzen gebruiken bij schroeven, geen adereindhuls bij kelken of verbindingen met aderbescherming.
Vertinnen alleen als de draad ergens op word vastgesoldeert!

Re: Draad

Geplaatst: 03 mar 2023, 17:51
door denobis
En dat is precies wat ik bedoelde.